Trong thời đại các môn thể thao ngày càng đa dạng, Futsal dần trở thành một cái tên quen thuộc với nhiều người. Là phiên bản thu nhỏ của bóng đá truyền thống, Futsal nhanh chóng chiếm được cảm tình của cộng đồng thể thao nhờ những trận đấu hấp dẫn, kỹ thuật điêu luyện và tính công bằng cao. Vậy Futsal là gì? Nếu bạn vẫn còn thắc mắc, hãy cùng chúng tôi khám phá môn thể thao đang “làm mưa làm gió” trên toàn thế giới này nhé!
Futsal là gì?
Futsal là một môn thể thao bóng đá được chơi trong nhà, với các quy tắc và đặc điểm riêng biệt so với bóng đá truyền thống trên sân cỏ. Từ “Futsal” bắt nguồn từ tiếng Tây Ban Nha “fútbol sala” hoặc tiếng Bồ Đào Nha “futebol de salão”, có nghĩa là “bóng đá trong nhà”. Đây là một biến thể của bóng đá, được chơi trên sân nhỏ hơn, với số lượng cầu thủ ít hơn (thường là 5 người mỗi đội, bao gồm cả thủ môn) và tập trung vào kỹ thuật, tốc độ, và sự linh hoạt.
Futsal được quản lý bởi Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (FIFA) và có các giải đấu quốc tế, khu vực, cũng như các giải vô địch thế giới. Môn thể thao này phổ biến ở nhiều quốc gia, đặc biệt tại Nam Mỹ, châu Âu, và ngày càng phát triển ở châu Á, trong đó có Việt Nam.
Lịch sử của Futsal là gì?
Juan Carlos Ceriani, một giáo viên người Uruguay, đã nghĩ ra một phiên bản futsal chơi trên sân bóng rổ với chỉ năm cầu thủ mỗi đội. Ý tưởng này nảy sinh cùng năm World Cup đầu tiên được tổ chức tại Uruguay. Mục tiêu của Ceriani là tạo ra một môn thể thao tương tự bóng đá, có thể chơi trong nhà và ngoài trời. Do đó, ông đã soạn thảo bộ luật futsal đầu tiên.
Năm 1965, Liên đoàn Futsal Nam Mỹ được thành lập với năm thành viên ban đầu: Uruguay, Paraguay, Argentina, Peru và Brazil. Môn bóng đá trong nhà này dần lan rộng khắp khu vực Nam Mỹ. Sau đó, Liên đoàn Futsal Quốc tế (FIFUSA) được thành lập vào năm 1971. Năm 1985, FIFUSA đăng ký tên “Futsal”, gây ra một cuộc tranh cãi lớn với FIFA, tổ chức muốn sử dụng tên “Fútbol”. Cuối cùng, FIFA đã thông qua tên gọi “Futsal” làm môn bóng đá trong nhà.
Cách chơi Futsal đơn giản
Định nghĩa về Futsal đã được Bongdalu chia sẻ cụ thể, vậy cách chơi môn thể thao này như thế nào? Theo đó, để chơi futsal, người chơi phải nắm rõ luật chơi cơ bản. Futsal được chơi trên sân nhỏ hơn bóng đá thông thường, dài từ 25 đến 42 mét và rộng từ 16 đến 25 mét. Mỗi đội sẽ có 5 cầu thủ, bao gồm 4 cầu thủ chính và 1 thủ môn.
Kỹ thuật và sự nhanh nhẹn là những yếu tố quan trọng đối với mỗi cầu thủ futsal. Nhìn chung, các cầu thủ cần có khả năng kiểm soát bóng tốt, di chuyển linh hoạt và ra quyết định nhanh chóng. Đặc biệt, thủ môn cũng đóng vai trò cực kỳ quan trọng, đòi hỏi khả năng bắt bóng, đọc tình huống và phản ứng nhanh để bảo vệ khung thành.
Hơn nữa, kỹ thuật chơi futsal có phần khác biệt so với bóng đá truyền thống. Do sân nhỏ và ít cầu thủ, các cầu thủ futsal phải có khả năng chuyền bóng và sút bóng nhanh và chính xác ở cự ly ngắn. Ngoài ra, các quy tắc về đá phạt, phạt góc, thay người và thời gian thi đấu cũng phải được nắm vững.
Luật cơ bản của Futsal
Nguồn tin từ 79king cho biết: Luật Futsal tiêu chuẩn không giống với luật bóng đá truyền thống và được thiết kế để chơi trong nhà hoặc trên sân nhỏ. Dưới đây là các luật cơ bản của Futsal:
- Số lượng người chơi : Mỗi đội gồm 5 người chơi, trong đó có 1 thủ môn.
- Thay người: Cầu thủ có thể được thay thế bất cứ lúc nào trong trận đấu, bao gồm cả thủ môn. Thủ môn có thể rời sân mà không cần sự cho phép của trọng tài.
- Thời gian thi đấu: Một trận đấu thường kéo dài 2 hiệp, mỗi hiệp kéo dài từ 10 đến 20 phút, tùy theo luật của giải đấu hoặc đơn vị tổ chức trận đấu.
- Bóng: Bóng futsal nhỏ hơn bóng đá truyền thống, có kích thước chuẩn là số 4 và trọng lượng khoảng 400-440g.
- Thời gian bù giờ: Thời gian bù giờ chỉ được tính khi trọng tài dừng trận đấu vì lý do đặc biệt hoặc khi có sự thay đổi trong đội hình của đội chủ nhà.
- Thủ môn : Thủ môn là cầu thủ duy nhất được phép chạm bóng bằng tay hoặc cánh tay trong khu vực phạt đền của mình. Tuy nhiên, thủ môn không được phép chạm bóng bằng tay hoặc cánh tay khi bóng được đá từ chân thủ môn trước khi bóng chạm đất hoặc bất kỳ cầu thủ nào khác.
- Đá phạt đền : Một quả đá phạt đền được trao khi có lỗi xảy ra trong khu vực cấm địa của đội chủ nhà. Cầu thủ sẽ thực hiện cú đá từ vị trí phạm lỗi mà không cần chạy lại gần.
- Phạt góc : Phạt góc được thực hiện khi bóng ra khỏi biên của đội chủ nhà. Bóng được đặt tại vị trí xảy ra lỗi và được đá từ đó.
Tên của các vị trí cơ bản trên sân Futsal
Nếu không tìm hiểu kỹ, bạn có thể không biết tên gọi của các vị trí trên sân Futsal vì nó không giống với bóng đá thông thường. Trong futsal, do đặc điểm và vai trò chơi khác biệt so với bóng đá truyền thống, các vị trí trong futsal cũng có tên gọi riêng như Goleiro, Fixo, Ala và Pivo (hay Pivot), trong đó:
- Goleiro: Thường được các huấn luyện viên và cầu thủ futsal ở Việt Nam gọi đơn giản là “goal” để chỉ vị trí thủ môn.
- Fixo: Vị trí thấp nhất trong đội, ngay phía trên thủ môn. Người đảm nhiệm vị trí này thường là đội trưởng, người đảm nhiệm vai trò bảo vệ và dẫn dắt đội bóng cùng với thủ môn.
- Ala: Tương đương với vị trí tiền vệ cánh trong bóng đá.
- Pivo (hoặc Pivot): Tương đương với vị trí tiền đạo trong bóng đá 11 người, Pivo là cầu thủ cao nhất trong đội hình chiến thuật bóng đá 1-3 hoặc 1-2-1.
Danh sách các giải đấu Futsal quốc tế nổi tiếng
Để hiểu rõ hơn về Futsal là gì, chúng ta hãy cùng xem xét các giải đấu Futsal nổi tiếng nhất thế giới trong phần sau:
Giải bóng đá Futsal quốc gia
Với những ai theo dõi đội tuyển Futsal Việt Nam, chắc hẳn rất quan tâm đến các giải đấu Futsal dành cho Đội tuyển Quốc gia. Một số giải đấu tiêu biểu bao gồm:
- Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới FIFA: Đây là giải đấu bóng đá trong nhà do FIFA tổ chức và diễn ra hàng năm với sự tham gia của các đội tuyển quốc gia từ khắp nơi trên thế giới.
- UEFA Futsal Euro: Giải đấu Futsal do Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) tổ chức, diễn ra hàng năm và thu hút các đội Futsal từ các nước châu Âu.
- Copa América de Futsal: Giải đấu Futsal lớn nhất Nam Mỹ, được Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL) tổ chức hàng năm.
- Giải vô địch Futsal châu Á: Giải đấu Futsal do Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tổ chức hàng năm với sự tham gia của các đội tuyển Futsal từ các quốc gia trong khu vực.
Giải đấu Futsal cấp câu lạc bộ
Nhiều chuyên gia tin rằng sân chơi câu lạc bộ chính là nơi định nghĩa Futsal. Do đó, một số giải đấu bóng đá trong nhà nổi bật ở cấp câu lạc bộ bao gồm:
- Futsal Serie A: Đây là giải đấu Futsal hàng đầu tại Ý, với sự góp mặt của những đội bóng mạnh nhất như Luparense, Pescara và Acqua e Sapone.
- Futsal Liga Nacional: Đây là giải đấu Futsal tại Tây Ban Nha với sự tham gia của các câu lạc bộ nổi tiếng như Barcelona, ElPozo Murcia và Inter FS.
- Futsal Liga (Futsal): Đây là giải đấu Futsal hàng đầu tại Brazil, một quốc gia nổi tiếng với môn thể thao này. Các đội bóng hàng đầu tham gia giải đấu bao gồm Atlântico, Corinthians và Sorocaba.
- Futsal Ekstraklasa: Đây là giải Futsal lớn nhất Ba Lan với sự tham gia của các đội như Clearex Chorzów, Warta Zawiercie và Gatta Active Zduńska Wola.
- Futsal Eredivisie: Đây là giải đấu Futsal hàng đầu tại Hà Lan, với các đội bóng nổi tiếng như Hovocubo, Knooppunt và FC Eindhoven.
- Futsal Super League: Đây là giải đấu Futsal hàng đầu tại Thái Lan với sự tham gia của các câu lạc bộ như Thai Port, Chonburi Bluewave và Surat Thani.
Kỷ lục trong Futsal
Lịch sử của Futsal đã lập nên nhiều kỷ lục ấn tượng và để lại dấu ấn không thể phai mờ, đáng chú ý là:
- Đội tuyển Futsal vĩ đại nhất: Magnus Futsal của Brazil đã giành chức vô địch FIFA Futsal World Cup vào các năm 2016, 2018 và 2021, trở thành đội tuyển thành công nhất trong lịch sử giải đấu với tổng cộng 3 danh hiệu.
- Ghi nhiều bàn thắng nhất trong một kỳ World Cup Futsal : Ciro của Brazil là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong các giải đấu World Cup Futsal của FIFA với tổng cộng 48 bàn thắng.
- Đội tuyển vô địch Futsal World Cup nhiều lần liên tiếp nhất: Brazil đã vô địch 4 kỳ Futsal World Cup liên tiếp từ năm 1992 đến năm 1996.
- Cầu thủ Futsal ghi được nhiều bàn thắng nhất trong một trận đấu: Kike của Tây Ban Nha đã lập kỷ lục khi ghi 9 bàn trong trận đấu giữa Tây Ban Nha và Armenia tại Giải vô địch Futsal UEFA năm 2001.
- Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới có số lượng đội tham dự đông nhất: Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới FIFA 2012 chứng kiến con số kỷ lục là 146 đội tham dự, là giải đấu có số lượng đội tham dự lớn nhất từ trước đến nay.
Huyền thoại bóng đá Futsal
Xuyên suốt lịch sử Futsal, nhiều cá nhân đã trở thành biểu tượng vĩ đại, đóng góp vào sự phát triển và thành công của môn thể thao này. Dưới đây là một số cái tên đáng chú ý trong lịch sử Futsal trên toàn thế giới:
- Alessandro Rosa Vieira : Falcao được coi là một trong những cầu thủ futsal vĩ đại nhất lịch sử. Là ngôi sao của đội tuyển futsal Brazil, anh đã 5 lần vô địch World Cup futsal và được biết đến với kỹ năng xuất sắc cùng khả năng ghi bàn ấn tượng.
- Manoel Tobias : Trong suốt sự nghiệp của mình, Tobias đã giành được nhiều danh hiệu cá nhân và đồng đội, củng cố vị thế là một trong những cầu thủ futsal xuất sắc nhất trong lịch sử Brazil.
- Ricardinho : Cầu thủ futsal người Bồ Đào Nha Ricardinho đã giành được nhiều danh hiệu cá nhân và tập thể và hiện được nhớ đến như một trong những huyền thoại vĩ đại của futsal.
- Vander Carioca : Vander Carioca đến từ Brazil đã giành được nhiều danh hiệu cùng đội tuyển futsal Brazil và là một trong những gương mặt nổi bật trong cộng đồng futsal.
- Rodrigo Hardy : Pula đã đạt được nhiều thành công cá nhân và đồng đội trong suốt sự nghiệp của mình và được công nhận là một trong những huyền thoại hàng đầu của futsal ở Tây Ban Nha và trên toàn thế giới.
Futsal so sánh với bóng đá truyền thống
So với bóng đá 11 người, Futsal có một số điểm khác biệt:
- Không gian nhỏ hơn: Sân Futsal nhỏ hơn nhiều, khiến trận đấu diễn ra với nhịp độ nhanh hơn.
- Kỹ thuật cá nhân: Futsal nhấn mạnh vào kỹ thuật cá nhân và khả năng xử lý bóng trong không gian hẹp, trong khi bóng đá sân cỏ tập trung vào chiến thuật đội hình và thể lực.
- Tính giải trí: Futsal thường được xem là hấp dẫn hơn với khán giả nhờ nhịp độ nhanh, nhiều bàn thắng, và các pha xử lý kỹ thuật đẹp mắt.
Sau khi giải thích Futsal là gì, chắc hẳn bạn đã hiểu được lý do vì sao Futsal lại chiếm được cảm tình của người hâm mộ thể thao trên toàn thế giới. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn cụ thể hơn về Futsal, luật chơi, cũng như hiểu thêm về những huyền thoại của môn thể thao này.
